Op weg naar de middelbare school om een tentamen te gaan maken zie ik bij de verkeerslichten een meisje over het stuur van haar fiets hangen. Als het verkeerslicht op groen springt blijft ze staan terwijl de rest doorfietst. Ze blijkt een aanval van hyperventilatie te hebben en ik begeleid haar naar het dichtstbijzijnde huis waar een boterhamzakje uitkomst biedt. Op school aangekomen mag ik niet meer meedoen met het tentamen. De reden van mijn te laat zijn veranderd hier niets aan. En toch had ik onderweg geen andere keuze kunnen of willen maken.
In de afsluitende fase van het mbo hebben we een gesprek over een aantal te lezen boeken. Zelf voeg ik het boek: Niet morgen maar Nu van Wayne Dyer toe aan de lijst. Ik lees het voorwoord, de inleiding en de achterkant waarbij toen al iets van de inhoud in mij resoneerde zonder het nog echt te begrijpen. Onder het motto ‘fake it till you make it’ bluf ik me door het gesprek en neem de complimenten voor de keuze van een boek op hbo niveau vol binnenpretjes in ontvangst.
De deeltijd hbo rond ik af met een scriptie die door een methodiekdocent en een docent beeldendvormen wordt beoordeeld. De één vindt het voldoende de ander onvoldoende. Ze worden het niet eens over welke elementen het zwaarst wegen. Het vertrouwen in het proces van beoordelen wordt zodanig geschaad dat ik gebruik maak van het recht, een derde onafhankelijk beoordelaar mee te nemen naar het eindgesprek. Ik verlaat het ‘strijdtoneel’ met een dikke voldoende.
Door schade en schande wijs geworden schakel ik voor mijn masteropleiding een neerlandicus in. Voorbij de vorm hoeven beoordelaars zich nu alleen nog op de inhoud te richten en afgaande op behaalde resultaten lijkt daar niet veel mis mee.
Ik red me in onderwijsland omdat ik het spel steeds beter doorzie en er mee leer spelen. Mijn hele schoolcarrière vraag ik me al af hoe strenge eisen aan vorm en continue wijzigende inhoud, afspraken, regels en systemen bijdragen aan de bedoeling van onderwijs.
Ik blijf me verbazen en verwonderen hoe het optimaal ondersteunen van leerprocessen (waar onderwijs in mijn ogen voor is bedoeld en processen zijn die zich weinig aantrekken van een vaste tijd en vorm) steeds meer en vaker worden ondergesneeuwd door nieuwe systemen en zelf bedachte regels en afspraken die vervolgens een eigen waarheid gaan leven . Als je daar als student een bochtje mist wordt er steeds vaker niet meer naar de inhoud van je werk gekeken. Het maakt dat een steeds groter deel van mijn vak bestaat uit studenten leren hoe ze kunnen spelen met steeds veranderende vormen en wisselende spelregels. Hoe ze bochten het beste kunnen nemen zonder eruit te vliegen. Soms zelfs al voor ze goed en wel vertrokken zijn.
Passie, verdriet, strijdbaarheid, frustratie, enthousiasme en hoop dat onderwijs ooit onder-Wijs wordt, zijn wisselende taferelen op het filmdoek van mijn innerlijk theater. Én ik hou nog steeds van echt contact, afstemming en verbinding met studenten binnen onderwijs. Het fundament voor het creëren van een leerklimaat waar in ‘fouten maken’ wordt omarmt omdat samen vallen en opstaan los van een ‘juiste’ vorm in mijn ogen leren heet 🧡